Net als bedrijven en mensen zoals jij en ik, heeft de overheid geld nodig. Een bron van inkomsten is de belasting. Daar heeft de overheid echter niet altijd genoeg aan. Daarom lenen ze geld. Dat doen ze onder andere in de vorm van staatsobligaties.
Wat zijn staatsobligaties?
Staatsobligaties zijn net als andere obligaties, maar dan uitgegeven door de overheid. Alle beleggingen brengen risico’s met zich mee. Ook staatsobligaties. Daarom krijg je rente over het bedrag dat je uitgeleend hebt aan de overheid. De Nederlandse overheid wordt gezien als relatief betrouwbare partij. De kans dat je je geld niet terugkrijgt aan het einde van de looptijd, is dan ook relatief klein. Daarom zal de rente op een Nederlandse staatsobligatie relatief laag zijn. Overheden van andere landen hebben hun financiën minder goed op orde. Die landen zullen meer moeten betalen op hun staatsobligaties.
Negatieve rente op staatsobligaties
Het komt ook voor dat er een negatieve rente gegeven wordt. Dat klinkt raar. Maar als het zo is dat als je je geld op de bank zet en er dan een groot risico is dat je je geld kwijtraakt, bijvoorbeeld doordat een bank omvalt en in zijn val andere banken meesleept, dan kan het gunstig zijn je geld elders te stallen. Het risico van een spaarrekening is dan zo hoog dat je een negatieve rente accepteert om er maar zo zeker mogelijk van te zijn dat je niet je hele kapitaal verliest.
Wel of geen staatsobligatie kopen?
Als je overweegt te gaan beleggen in staatsobligaties, moet je goed de voor- en nadelen afwegen. Als je een staatsobligatie koopt en je wilt hem tot het einde van de looptijd houden, dan kun je in de tussenliggende periode niet bij je geld. Je krijgt een vaste rente. Die moet je dan vergelijken met bijvoorbeeld de rente op deposito’s met dezelfde looptijd. Is die hoger, dan kun je beter een deposito nemen.
Staatsobligaties worden ook verhandeld op de beurs. Bij het bepalen van de koers wordt rekening gehouden met de rente die de obligatie uitkeert en de huidige marktrente. Is de marktrente hoger dan die van de obligatie, dan zal de obligatie minder waard zijn dan het nominale bedrag. Het nominale bedrag is het bedrag waarvoor de obligatie oorspronkelijk is uitgegeven en dat aan het einde van de looptijd wordt terugbetaald.
Als de marktrente daalt, wordt de koers van de obligatie hoger. Je kunt dus verdienen aan het handelen in obligaties als je ze koopt bij een hoge marktrente en verkoopt bij een lagere marktrente. Hier zit natuurlijk wel een risico: als je verwacht dat de rente zal dalen, maar in plaats daarvan gaat hij omhoog, dan lijd je verlies.