Wat is indexatie?
Regelmatig zie je op het nieuws de mededeling dat de inflatie bijvoorbeeld 1,5% was in het afgelopen jaar. Producten zijn dus 1,5% duurder geworden in een jaar tijd. Als je werkt, gaat je salaris jaarlijks meestal omhoog om te compenseren voor deze prijsstijging. Je opgebouwde pensioen wordt echter ook minder waard door de inflatie. Daarom wordt ook je pensioen jaarlijks aangepast. Dit heet indexatie.
Ook na je pensionering blijven de prijzen gewoon doorstijgen. Daarom wordt ook na pensionering nog indexatie toegepast op de pensioenen.
Hoe wordt mijn pensioen geïndexeerd?
Omdat het doel van indexatie is om de koopkracht op peil te houden, worden pensioenen meestal geïndexeerd met de inflatie of met de loonontwikkeling. De lonen volgen meestal ook de inflatie, dus als de indexatie gelijk is aan de loonontwikkeling, volgt de indexatie indirect ook de inflatie.
Een voorbeeld
Stel dat je een middelloonregeling hebt waarin je aan het einde van dit jaar een pensioen van 10.000 euro hebt opgebouwd. In je pensioenregeling staat dat je opgebouwde pensioen wordt geïndexeerd met de loonontwikkeling bij je werkgever en de lonen zijn het afgelopen jaar met 2% gestegen. Je pensioen neemt dan ook met 2% toe, zodat je opgebouwde pensioen stijgt naar 10.200 euro.
Beschikbare premieregeling
Heb je een beschikbare premieregeling, dan ligt het anders. Je bouwt dan geen vast bedrag aan pensioen op, maar je spaart een kapitaal bij elkaar. Met dat bedrag koop je bij je pensionering een pensioen aan. Er is nu dan ook geen bedrag aan opgebouwd pensioen dat geïndexeerd kan worden. Omdat de premies die je betaald hebt, belegd worden, zal je totale pensioenkapitaal toenemen. Als dit rendement hoog genoeg is, compenseert dit de inflatie.
Nog een voorbeeld
Stel dat je nog maar net meedoet aan een beschikbare premieregeling. Je legt 1.000 euro aan premie in aan het begin van het jaar. Je geld wordt belegd en levert een mooi rendement van 8% op. Aan het einde van het jaar bevat je spaarpotje 1.080 euro. De inflatie in dat jaar was 2%. Je hebt dus geluk, want de inhoud van je spaarpotje is sneller toegenomen dan de prijzen. Andersom is het ook mogelijk: de inflatie is bijvoorbeeld 3% en de beleggingen doen het niet zo goed en leveren maar 2% op. Dan gaat je pensioenpotje er iets op achteruit. Omdat je echter nog heel lang moet werken en pensioen op zal bouwen, is er nog tijd om dit weer te compenseren.
Heb ik recht op indexatie?
Helaas zijn pensioenfondsen niet verplicht om je pensioen te indexeren. In de pensioenregeling staat aangegeven wat het indexeringsbeleid is. Daar moeten ze zich wel aan houden. Vaak zal echter in het beleid worden opgenomen dat indexering voorwaardelijk is. Dat houdt in dat het pensioenfonds kan afzien van de indexering. Op deze manier houden ze de mogelijkheid open om niet te indexeren als hun financiële positie dat niet toelaat.