Wat is effectieve rente?
Als je een hypotheek of een andere lening hebt, dan staat in de voorwaarden bijvoorbeeld dat je een rente van 6% per jaar betaalt, te voldoen in twaalf maandelijkse termijnen. Dan wordt de nominale rente bedoeld. Je betaalt dan per maand 0,5%, dat is een twaalfde deel van de jaarlijkse rente van 6%. Door het rente-op-rente-effect betaal je effectief op jaarbasis meer dan 6%. Dit is het gemakkelijkst te begrijpen met behulp van een rekenvoorbeeld. Dan zul je zien dat 12 maal 0,5% betalen niet gelijk is aan een keer 6% betalen.
Een rekenvoorbeeld
Stel dat je een hypotheek hebt van 100.000 euro met een nominale rente van 6%. Je betaalt dan op jaarbasis 6% van 100.000 euro is 6.000 euro, ofwel 500 euro per maand. Hypotheekrente betaal je meestal achteraf, dus als je jaarlijks 6.000 euro zou betalen dan zou je dat aan het einde van het jaar doen. Als je maandelijks betaalt, dan betaal je aan het einde van elke maand 500 euro. Je betaalt een groot deel van de rente dus al eerder dan wanneer je jaarlijks zou betalen.
Stel dat je die 500 euro niet aan het einde van de maand maar aan het einde van het jaar zou betalen, dan zou je de eerste termijn 11 maanden later betalen. Al die tijd zou je dat geld op je spaarrekening kunnen laten staan. We gaan voor je spaarrekening uit van hetzelfde rentepercentage als voor je hypotheek: 0,5% per maand. Door per maand te betalen, loop je voor de eerste maand de rente over elf maanden mis:
500 x ((1+0,5%)11-1) = 28 euro
Zo kun je ook uitrekenen wat je aan rente misloopt in de volgende maanden. Totaal kom je dan uit op ruim 167 euro. Je betaalt dus in totaal 6.000 plus 167 is 6.167 euro. Dat komt neer op
6.167/100.000 x 100% = 6,17%
Dit is de effectieve rente. Je kunt de effectieve jaarlijkse rente ook direct uitrekenen als je de nominale maandelijkse rente weet. De formule om de nominale maandelijkse rente om te rekenen naar de effectieve jaarlijkse rente is als volgt:
effectieve rente op jaarbasis = ((1+nominale rente op maandbasis)12 – 1 ) x100%